Cuốn theo chiều gió là cuốn tiểu thuyết duy nhất của nữ tác giả Margaret Mitchell, ngay từ khi mới ra đời, năm 1936, tác phẩm văn học này đã mau chóng chiếm được tình cảm của người dân Mỹ cũng như chinh phục trái tim của hàng triệu độc giả trên khắp thế giới.
Lấy bối cảnh từ cuộc nội chiến vô cùng khốc liệt giữa Bắc và Nam Mỹ, Cuốn Theo Chiều Gió với cốt truyện rõ ràng, logic, dễ hiểu, đã khắc họa một cách tài tình tâm trạng, tính cách và thân phận của nhiều lớp người trong chiến tranh và thời hậu chiến.
Nhân vật chính của tiểu thuyết là cô gái Scarlett O'hara cùng với Rhett Butler trở thành cặp nhân vật điển hình, thuộc loại thành công nhất trong văn học Hoa Kỳ. Cuốn Theo Chiều Gió có sức hấp dẫn mãnh liệt giới trẻ Mỹ cũng như thanh niên toàn thế giới vì đây là cuốn tiểu thuyết tình yêu đặc sắc. Lạ kỳ thay, trong chiến tranh và những năm hậu chiến vô cùng gian khổ, tình yêu lại luôn luôn chói ngời, trở thành động lực giúp cho con người vượt qua chết chóc, đói khổ và sự hèn hạ. Không chỉ có tình yêu trai gái, Cuốn Theo Chiều Gió còn là bài ca của tình yêu quê hương đất nước, tình tương thân tương ái.
Ba năm sau khi tiểu thuyết Cuốn Theo Chiều Gió ra đời, bộ phim cùng tên dựng theo tác phẩm của Margaret Mitchell được công chiếu đã trở thành sự kiện lớn, thành niềm tự hào của điện ảnh Mỹ.
Magaret Mitchell đã dùng ngòi bút lột tả chân thực những suy nghiệm sâu sắc về số phận con người nói chung, số phận của những con người miền Nam nước Mỹ trong thời kì bất ổn của đất nước. Trong đó có bài học về lí tưởng sống, tình yêu thương con người, sức mạnh vượt qua khổ đau, bất hạnh và tình yêu nam nữ. Tất cả đều vô cùng chân thực, sống động và đầy tính nhân văn.
Số phận con người là sợi dây khó điều khiển nhất.
Scarlett là nguồn cảm hứng bất tận cho sự độc lập, mạnh mẽ, kiên cường. Nàng giống nhiều người con gái cùng thời khác có những trăn trở và ham muốn rất trần tục: thích những bộ trang phục đẹp, những đêm hè vũ hội đầy màu sắc, những cái liếc nhìn thèm muốn của cánh mày râu… Những trói buộc giáo điều, luân lý thông thường khó khiến Scarlett khuất phục, nàng vẫn vô cùng nổi bật và rực rỡ.
Nàng kiên quyết với tình cảm của mình và khát khao mãnh liệt có được hạnh phúc. Ashley, người đàn ông khiến trái tim của nàng điên đảo thậm chí ra những quyết định ích kỷ, tàn nhẫn. Nàng chấp nhận lấy một người đàn ông mình không có tình cảm để trả thù Ashley kết hôn với Melina. Điều đó đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc đời nàng. Những định kiến tưởng chừng khiến nàng không thể thở nổi, ép nàng phải giả tạo che đi mong muốn thật sự của mình.
Thời kì đất nước hỗn loạn, nội chiến liên miên làm cho cuộc sống người dân bất ổn và nghèo đói. Scarlett ngoài hai mươi tuổi phải đối mặt với nguy cơ chết đói, nông trại gia đình tiêu điều, cướp bóc hoành hành…vô vàn khó khăn. Khi mà sự tuyệt vọng dâng tràn thì sức sống trỗi dậy mãnh liệt, nàng nhận ra sống sót mới là điều quan trọng, sẵn sàng găm viên đạn vào đầu kẻ muốn tước đi mạng sống của mình hoặc đe dọa đến sự an nguy của gia đình. Scarlett thoát khỏi vỏ bọc tiểu thư trở thành người phụ nữ làm chủ gia đình, quán xuyến mọi thứ và làm việc không ngừng để tìm kiếm sự an toàn, ổn định cuộc sống.
Vòng xoáy tiền bạc và danh vọng bám riết lấy Scarrlett, một người phụ nữ mạnh mẽ bỏ quên tình yêu, mơ hồ về nó. Kiếm tiền là điều Scarlett yêu thích vì nó cho nàng sự an toàn và niềm kiêu hãnh của chính mình trong đó. Nhưng những niềm vui hư ảo đó đến một thời điểm nào đó trong cuộc đời sẽ dừng lại, mọi thứ khi đó là bong bóng, không còn quay đầu lại được nữa. Đó là điều tiếc nuối thứ nhất của Scarlett.
Tình yêu mà Scarlett luôn theo đuổi với Ashley là điều nuối tiếc thứ hai. Nó mơ hồ như một ý niệm nàng tưởng tượng ra. Nàng thậm chí tin tưởng vào nó, chạy theo nó và chưa một lần soi xét, ngẫm nghĩ lại mong muốn thực sự của mình. Đến tận cuối cùng sai lầm mới rõ nét trong lòng nàng, nàng mải mê theo đuổi những thứ hư vô và không thể nhận ra tấm chân tình của Rhett Butler cũng như của chính nàng dành cho người đàn ông ấy.
Rhett Butler – Con người thành công của trò chơi số phận.
Rhett biết bản thân muốn gì và cần làm gì. Một người đàn ông tai tiếng, bị người đời đánh giá không ra gì, Rhett không coi trọng cái mọi người nghĩ về mình. Rhett sống đúng với bản thân mình mong muốn, sống đường hoàng và tất nhiên sẽ chẳng cần biết mọi người có chấp nhận cách sống đó không.
Rhett đủ thông minh để mọi người cần đến mình, mặc dù trong lòng họ luôn ghét anh. Đối với Rhett điều đó không đáng bận tâm, điều anh bận tâm là những gì mọi người không ngờ tới. Bài toán thời cuộc Rhett sắc sảo nhìn rõ và kiếm được bộn tiền nhờ lợi dụng sự lũng loạn. Mọi người đang khốn đốn thì anh đứng trên tất cả.
Thông minh, thành đạt và tưởng chừng hời hợt với tình cảm lại là kẻ chân thành nhất. Vì sự thông minh lõi đời của mình, anh nhận ra con người thật của Scarlett và đem lòng yêu nàng say đắm. Hai kẻ giống nhau sẽ vô cùng hiểu nhau, đặc biệt là Rhett với Scarlett.
Tình yêu của Rhett với Scarlett sâu sắc bất diệt. Rhett âm thầm khiến Scarlett trở thành vợ mình, đó là điều người con gái phương Nam chưa bao giờ ngờ tới. Từng bước từng bước bằng sự thấu hiểu và tình yêu của mình tiếp cận nàng, yêu chiều nàng hết mức. Anh dùng tất cả những gì mình có để dành cho vợ mình. Nhưng trớ trêu thay, Scarlett bỏ lỡ điều đó mà chạy theo danh vọng, tiền bạc.
Tình yêu vĩ đại, ám ảnh và chân thực nhất. Nỗi đau lớn nhất cuộc đời anh là không có được tình yêu của Scarlett. Tình yêu không thể có từ một phía, một người yêu nhiều sẽ luôn mong muốn đối phương cũng như vậy. Quyết định rời bỏ Scarlett có lẽ là kết quả của sự tuyệt vọng cùng cực. Và cái chết cả đứa con gái hai người chính là nhát dao sắc bén chấm dứt mọi thứ.
Đối với Rhett số phận cũng là bài toán nghiệt ngã, nhưng anh hiểu và làm chủ nó rất tốt. Ngay cả với tình yêu của mình anh cũng dám đối mặt, hết mình vì nó mặc dù không có kết quả tốt đẹp.
“Sau tất cả, ngày mai là một ngày mới”
“Sau tất cả, ngày mai là một ngày mới” là câu nói kinh điển của Scarlett mỗi khi gặp khó khăn. Đây cũng là câu nói cuối cùng khép lại cuốn sách với hình ảnh một nàng Scarlett đầy cương nghị đứng trước bậc thềm Tara đầy nắng. Nàng nhìn thấy tương lai rõ ràng hơn, có lẽ những phù phiếm trước kia đã tan thành bọt biển trong lòng nàng. Với tinh thần mạnh mẽ, cứng cỏi của mình nàng sẽ tìm được bến đỗ hạnh phúc. Tình yêu của hai con người vẫn còn đó, nó có sức mạnh vượt qua mọi khúc mắc, ngăn trở.
