Một tình yêu, có thể nói không tưởng, giữa một thiếu nữ tầng lớp hạ tiện một chữ bẻ đôi không biết với một thanh niên quý tộc ưu tú, giàu có đã được A. Dumas, với tài năng kiệt xuất, xây dựng thật tuyệt vời trong bối cảnh chính trị biến động ở đất nước Hà Lan cuối thế kỉ XVII.
Cornélius van Baërle có một gia sản kếch sù, một người cha đỡ đầu danh tiếng, nhưng trên đời chàng không màng thứ gì ngoài hoa tuylip, nhất là hoa tuylip đen - loài hoa mà tất cả những nghệ nhân trồng hoa đều ao ước sáng tạo ra. Đó là niềm say mê đến mức điên cuồng với hoa tuylip - loài hoa thần thánh nguồn gốc Đông phương. Đúng vào lúc nắm được bí kíp của loài hoa kì diệu chàng bị bắt giam vào ngục, phải đối diện với án tử hình, chỉ vì nắm giữ một tài liệu chính trị mà bản thân chàng cũng không biết nội dung, do Boxtel - gã hàng xóm tị hiềm đã nặc danh tố cáo. Chính ở trong tù, trí tuệ và lòng nhân hậu của chàng đã cảm mến con gái người cai ngục. Và nàng với tình yêu thuần khiết cùng lòng tận tụy của mình đã giúp chàng tìm lại tự do.
Hoa tuylip đen không phải là tiểu thuyết đặc sắc nhất của Dumas, nhưng chính câu chuyện đơn giản mà lãng mạn của nó đã chinh phục bao thế hệ người đọc.
