Tâm và não có quan hệ như thế nào? Liệu tâm có phải chỉ là sản phẩm của bộ não như các nhà duy vật tin tưởng bấy lâu nay, hay não và tâm có mối liên hệ hỗ tương như đức Phật đã dạy mấy ngàn năm trước? Tâm là một lĩnh vực khá huyền bí và khó hiểu với nhiều người. Não cũng là một thực thể mà hoạt động của nó cũng chưa được khám phá bởi hầu hết những người bình thường như chúng ta. Đời sống vô hình và cụ thể, những tương tác trong mỗi con người và các mối quan hệ gia đình và xã hội tạo nên những tính cách và những cảm nhận khác nhau. Chúng ta có thể làm gì để cho các tương tác này tốt hơn, mang lại cảm xúc lành mạnh và tạo dựng những mối quan hệ tốt đẹp cho mình và cho người?
Rick Hanson là một nhà tâm lý học và là một tác giả có những cuốn sách lọt vào danh sách sách bán chạy nhất của tạp chí New York Times.
1. Giới thiệu cuốn sách:
“Nếu bạn có thể chuyển hóa bộ não, thì bạn có thể thay đổi cuộc sống của mình.”
Những vị thầy vĩ đại như Đức Phật, Chúa Jesus, Mô-sê, Mohammed, Gandhi đều được sinh ra với một bộ não về bản chất được cấu trúc giống như bất cứ một người nào khác – và sau đó họ đã rèn luyện những phương pháp thực hành giúp chuyển hóa bộ não của mình, góp phần tạo nên những thay đổi to lớn của lịch sử nhân loại. Khoa học ngày nay đã tiết lộ những dòng suy nghĩ thực sự tác động đến bộ não ra sao, và càng ngày chúng ta càng hiểu rõ rằng bản thân mỗi người có thể tăng cường những trạng thái tích cực của bộ não….
Bằng sự kết hợp những bước đột phá trong khoa học thần kinh với những tuệ quán từ hàng nghìn năm của thiền tập, bạn cũng có thể sử dụng tâm trí để tác động đến bộ não của chính mình nhằm mang lại nhiều hơn hạnh phúc, tình yêu thương, và trí tuệ. Cuốn sách “Bộ não của Phật” dựa trên nghiên cứu mới nhất chỉ ra cách thức kích thích bộ não trong việc nuôi dưỡng những mối quan hệ viên mãn, một đời sống tâm linh sâu sắc hơn, và cảm nhận về lòng tin nội tâm và giá trị bản thân ngày một lớn dần. Qua những bài hướng dẫn hành thiền và những bài tập chánh niệm, bạn sẽ học được phương pháp kích hoạt những trạng thái của bộ não thuộc về sự an tĩnh, niềm vui và lòng từ bi, thay vì nỗi lo âu, buồn phiền và sân hận. Quan trọng nhất là, việc bạn thúc đẩy sự phát triển tâm lý tích cực dẫn tới sự thay đổi cách bạn sống cuộc sống hiện tại của mình.
Cuốn sách này trình bày sự giao thoa chưa từng có giữa tâm lý học, thần kinh học, và thiền tập, cùng với đầy đủ các công cụ và kỹ năng có tính thực hành mà bạn có thể sử dụng mỗi ngày để chạm tới những tiềm năng chưa từng được khai thác của bộ não, nhằm chuyển hóa bộ não của chính mình dần dần theo thời gian, hướng tới niềm hạnh phúc và sự an bình trong tâm.
2. Những trích đoạn trong cuốn sách:
– “Khi tâm của bạn thay đổi, bộ não của bạn cũng thay đổi. Trong tác phẩm của mình nhà tâm lý học Donald Hebb có viết: Khi các tế bào thần kinh truyền tín hiệu cho nhau, chúng củng cố lẫn nhau – các hoạt động tư duy thực sự tạo nên những cấu trúc thần kinh mới (theo Hebb năm 1949; theo LeDoux năm 2003). Kết quả là, ngay cả những suy nghĩ và cảm giác trong những khoảnh khắc chớp nhoáng thoáng qua cũng có thể để lại những dấu vết lâu dài trong bộ não của bạn, giống như một trận mưa rào mùa xuân có thể để lại những đường mòn nhỏ trên sườn đồi.Những gì tác động vào tâm của bạn sẽ định hình bộ não của bạn. Vì vậy, bạn có thể sử dụng tâm của mình để thay đổi bộ não hướng tới điều tốt đẹp hơn – điều này sẽ mang nhiều lợi ích cho toàn bộ cuộc sống của bạn và cuộc sống của tất cả những ai mà bạn tiếp xúc.Cuốn sách này nhằm mục đích chỉ cho bạn thấy được cách thức làm điều đó. Bạn sẽ nhận biết bộ não đang làm gì khi tâm ở trong trạng thái hạnh phúc, yêu thương và sáng suốt. Và bạn cũng sẽ học được nhiều cách để kích hoạt các trạng thái này của bộ não, củng cố dần dần các trạng thái này theo thời gian. Điều này sẽ cho bạn khả năng tái tạo bộ não của chính mình từ bên trong để có thêm niềm hạnh phúc, sự viên mãn trong các mối quan hệ và bình an nội tại.”
(Trích chương 1 : Sự tự chuyển hóa trong bộ não)
“Có lần tôi đã từng nghe một câu chuyện về một thổ dân châu Mỹ lớn tuổi, người mà khi được hỏi là bằng cách nào mà bà đã trở nên quá đỗi thông tuệ, hạnh phúc và đáng tôn kính đến thế. Bà đã đáp rằng: “Trong trái tim ta có hai con sói, một con sói của tình yêu thương và một con sói của lòng thù hận. Tất cả phụ thuộc vào việc mỗi ngày ta nuôi dưỡng con sói nào.”
(Trích chương 8: Hai con sói trong tim)
3. Giới thiệu tác giả:
– Rick Hanson là một nhà tâm lý học và là một tác giả có những cuốn sách lọt vào danh sách sách bán chạy nhất của tạp chí New York Times.
– Ông từng được mời làm diễn giả tại NASA, Oxford, Standford, Harvard và các trung tâm thiền trên khắp thế giới.
– Những cuốn sách của ông bao gồm: Reslient, Hardwiring Happiness, Buddha’s Brain, Just One Thing và Mother Nurture đều đã được dịch ra 28 ngôn ngữ.
– Nội dung nghiên cứu của ông được mô tả khái quát trên BBC, CBS, và NBP. Ông và vợ đang sống tại San Rafael, California, và có hai người con đã trưởng thành.
4. Nhận xét về cuốn sách:
“Một cuốn sách hàm chứa nội dung toàn diện một cách tuyệt vời. Các tác giả đã trình bày vô cùng dễ hiểu về cách thức hoạt động của tâm chúng ta cùng những phương pháp chuyển hóa tâm giúp mang lại cho người đọc một cuộc sống hạnh phúc và viên mãn hơn.”
– Sharon Salzberg, tác giả của “Sống với tâm từ” hay “Thiền tập về yêu thương”, “Trái tim thiền tập”
“Cuốn sách “Bộ não của Phật” là một đóng góp đầy ý nghĩa đối với những hiểu biết về sự giao thoa giữa khoa học và thiền tập trên con đường chuyển hóa và khai sáng.”
– Joseph Goldstein, tác giả của “Kinh nghiệm thiền quán”, “30 ngày thiền quán”, “Tâm Bình An”, “Thiền quán – con đường của tuệ giác”
“Hãy đọc cuốn sách Bộ Não của Phật để thử nghiệm những cách “thoát khổ’ rất khoa học, rất nhân văn và rất bài bản của TS Rick Hanson và TS. Micheal. Trong cuốn sách này chúng ta sẽ được nghe lại Tứ Diệu Đế và Tứ Niệm Xứ, và thực hành phát triển tâm từ bi cũng như quán vô thường, khổ và vô ngã trong ngôn ngữ khoa học thần kinh – một lĩnh vực rất mới mẻ và hấp dẫn.”
– Sư cô Pháp Hỷ – Dhammananda, Tiến sĩ Phật học & ngôn ngữ Pāḷi tại University of Kelaniya, Sri Lanka vào năm 2008
“Cuốn sách rất hữu ích đối với nhiều đối tượng độc giả. Đặc biệt về nghiên cứu chính trị học, cuốn sách giúp giải thích bản chất học thuyết cây gậy và củ cà rốt; sự phụ thuộc lẫn nhau trong quan hệ quốc tế; ranh giới giữa tôi và họ dưới góc độ tiến hóa, thần kinh học, cùng với cái nhìn từ bi của Đạo Phật. Tôi sẽ khuyên sinh viên Ngoại giao của tôi đọc và trao đổi cuốn sách này cùng tôi.”
Thầy Đoàn Văn Thắng – Nguyên phó giám đốc Học viện Ngoại Giao, Nguyên Trưởng khoa Quan hệ Quốc tế Học viện Ngoại giao.
GIỚI THIỆU BỘ SÁCH 3 CUỐN CỦA TÁC GIẢ: Rick Hanson