Cuốn sách này là một lát cắt về đời sống khu vực Chợ Lớn, được thành hình sau nhiều năm tác giả lui tới, tìm kiếm tài liệu và ghi lại ký ức của một số cư dân đã từng hoặc đang sống ở đây. Có một thời ở Chợ Lớn chất chứa kỷ niệm của bao thế hệ người Hoa nhập cư hay được sinh ra nơi này, từng làm rẫy cải hay nghề mái chín, từng sản xuất chậu nhựa hay thau nhôm, từng ham mê cờ bạc trong Đại Thế Giới hay thích chơi trò cá mưa trên cầu Nhị Thiên Đường,... Những chuyện tâm tình của các cư dân Chợ Lớn thật thân thương và gần gũi, cho thấy người Á Đông vốn dĩ có nhiều điểm tương đồng, người Việt - người Hoa cùng sống trên thành phố này đã và đang chia sẻ bao nhiêu điều về quê xứ con người, về tình hẻm nghĩa xóm.
Tác giả cũng may mắn lần tìm được manh mối về những nhân vật ngọa hổ tàng long một thời ở Chợ Lớn, là những người hoạt động cho cộng đồng, bỏ ra nhiều tiền của xây dựng bệnh viện, trường học, công viên…, những học giả viết sách phổ biến văn hóa Việt cho người Hoa đọc hay những họa sĩ, nghệ nhân, đầu bếp, võ sư… mỗi ngày kiên trì giữ gìn bản sắc Trung Hoa truyền thống… Tất cả qua thời gian hòa vào dòng chảy đời sống Việt một cách tự nhiên, làm phong phú thêm cuộc sống trên mảnh đất Sài Gòn - Gia Định vốn đa dạng và đậm đà tình nghĩa.
Phú Nhuận là một trong những quận nội thành quan trọng áp sát trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh. Sau hơn 300 năm hình thành và phát triển, từ xuất thân nhỏ bé là một vùng đất cằn cỗi, một gò đất hoang với vài hộ gia đình lưu dân tới khẩn hoang lập ấp, Phú Nhuận đã vươn mình trở thành một quận hoàn toàn đô thị hóa. Nơi đây có một cuộc sống đa dạng với nhiều sắc thái, có lịch sử ngang bằng với đô thị Sài Gòn, có một số nhân vật được trọng nể vì những đóng góp cho xã hội trên nhiều mặt và có những địa chỉ khiến người từ các nơi khác phải tìm đến…
Cuốn sách này cố gắng ghi nhận dòng chảy thời gian đi qua một vùng đất bằng việc sưu tầm và viết lại những hồi ức tản mạn không chỉ của riêng tác giả – một người sinh ra và lớn lên gắn bó với vùng đất này, mà còn từ lời kể của nhiều cư dân Phú Nhuận qua các thế hệ. Và không dừng lại trong phạm vi ghi chép dáng dấp cơ bản của một vùng đất, Hồi ức Phú Nhuận còn góp thêm một phần nhỏ vào việc nhận diện đời sống đô thị đất Sài Gòn, trong trăm năm qua.
Thông tin tác giả Phạm Công Luận
Phạm Công Luận Sinh năm 1961 tại Sài Gòn. Hiện làm việc tại báo Sinh Viên Việt Nam - Hoa Học Trò, cơ quan đại diện tại TP.HCM. Ngoài hai cuốn Sài Gòn - Chuyện đời của phố, anh còn là tác giả của một số cuốn sách được độc giả trẻ mến mộ như Trên đường rong ruổi, Lạc giữa nhân gian, Những lối về ấu thơ, 2011; Nếu biết trăm năm là hữu hạn, 2011 (bút danh Phạm Lữ Ân, viết cùng người bạn đời của anh - chị Đặng Nguyễn Đông Vy)...
