CON NGƯỜI VÀ BIỂU TƯỢNG là tác phẩm đầu tiên và duy nhất trong đó Carl Gustav Jung giải thích cho độc giả phổ thông đóng góp lớn nhất của ông cho hiểu biết về tâm trí con người: lý thuyết về tầm quan trọng của ý nghĩa biểu tượng – đặc biệt khi chúng được hé lộ trong những giấc mơ.
Nếu không vì một giấc mơ, cuốn sách này hẳn không bao giờ được viết ra. Giấc mơ đó thuyết phục Jung rằng ông có thể, và thực ra nên, lý giải tư tưởng của ông cho những người không chuyên về tâm lý học. Jung đã vạch ra một kế hoạch chu toàn cho cuốn sách, bao gồm những phần mà ông mong bốn cộng sự thân tín nhất của ông viết. Ông đã dành những tháng cuối cùng của cuộc đời để biên tập tác phẩm và kịp hoàn thành phần then chốt chỉ 10 ngày trước khi nhắm mắt. Xuyên suốt cuốn sách, Jung nhân mạnh rằng con người chỉ có thể đạt tới một sự toàn vẹn thông qua hiểu biết và chấp nhận vô thức - sự hiểu biết có được nhờ những giấc mơ và những biểu tượng xuất hiện trong đó. Mỗi giấc mơ là một thông đạt trực tiếp, riêng tư và đầy ý nghĩa với người mơ - sự thông đạt dùng những biểu tượng chung cho cả nhân loại nhưng luôn sử dụng chúng theo cách hoàn toàn cá nhân, và chỉ có thể được giải mã bằng một "chìa khóa" hoàn toàn riêng tư.
Với gần 500 hình minh họa, cuốn sách cung cấp một diễn giải độc đáo về tư tưởng của Jung. Chúng cho thấy bản chất và chức năng của những giấc mơ, đào sâu ý nghĩa tượng trưng của nghệ thuật hiện đại, hé lộ những ý nghĩa tâm lý của những kinh nghiệm đời thường. Chúng xác quyết tư tưởng của Jung và là một phần không thể thiếu của CON NGƯỜI VÀ BIỂU TƯỢNG - di sản cuối cùng ông để lại cho nhân loại.
“Hồi ức, giấc mơ, suy ngẫm” - Hành trình vào nội tâm của Carl Jung
“Hồi ức, Giấc mơ, Suy ngẫm” (tên tiếng anh: “Memories, Dreams, Reflections”) là cuốn hồi ký được viết vào cuối đời của nhà tâm lý học vĩ đại Carl Gustav Jung, phần lớn qua lời kể cho người cộng sự Aniela Jaffé, rồi được chính ông biên tập, chỉnh sửa và bổ sung.
Trong tác phẩm này, ông không kể lại cuộc đời mình theo trình tự thời gian hay liệt kê các sự kiện quan trọng, mà ông dẫn dắt người đọc đi sâu vào thế giới nội tâm - nơi những ký ức tuổi thơ, những giấc mơ kỳ lạ, trải nghiệm huyền bí và suy tư triết lý hòa quyện thành một hành trình tự khám phá phi thường mà ông đã trải qua - như một cách đối thoại với thế hệ sau.
“Tôi chỉ có thể hiểu được bản thân nhờ những diễn biến nội tâm. Chính những điều này đã tạo nên sự kỳ lạ của cuộc đời tôi, và những điều này là đối tượng của cuốn tự truyện của tôi” - Carl Jung
Một kho tàng tư tưởng từ chính trải nghiệm sống
Cuốn sách thể hiện rõ những ý tưởng then chốt đã định hình nên tư tưởng và học thuyết phân tâm học của Jung. Đầu tiên là khái niệm “cá nhân hóa” (individuation) - hành trình tâm lý suốt đời để hợp nhất cái tôi ý thức với phần vô thức sâu thẳm, nhằm trở thành con người trọn vẹn. Jung cho rằng chỉ khi ta dám đối diện với bóng tối nội tâm, ta mới có thể thực sự hiểu và hoàn thiện bản thân.
Một trong những đóng góp nổi bật khác là lý thuyết về “vô thức tập thể” và “các nguyên mẫu” (archetypes) - nơi Jung khám phá những biểu tượng, hình ảnh và mô thức chung của nhân loại được lưu giữ trong tâm trí chúng ta qua hàng ngàn năm tiến hóa văn hóa. Ông cho rằng giấc mơ, thần thoại và tôn giáo đều là ngôn ngữ biểu tượng của tầng vô thức này.
Thông qua những giấc mơ của chính mình, Jung đã tìm thấy con đường chữa lành và phát triển tâm lý. Ông tin rằng giấc mơ không đơn thuần là sự phản ánh cảm xúc, mà là những thông điệp sâu xa từ linh hồn, chỉ dẫn cho ta sống thật với chính mình.
Bên cạnh đó, Jung cũng dành nhiều trang viết để chiêm nghiệm về tôn giáo, cái chết, sự sống, và mối liên hệ giữa con người với cái thiêng liêng - thể hiện ông không chỉ là nhà khoa học mà còn là một nhà thần học hiện đại.
