Trong mỗi chúng ta tồn tại hàng chục nghìn tỷ tế bào - những đơn vị nhỏ bé nhưng mang trong mình sức mạnh kiến tạo nên toàn bộ cơ thể. Nhưng đã bao giờ bạn tự hỏi: Chúng thực sự vận hành ra sao? Câu trả lời không đơn thuần nằm trong những bài giảng sinh học, mà được hé lộ sống động, sâu sắc và đầy nhân văn trong “Khúc ca của tế bào”, tác phẩm mới nhất của Siddhartha Mukherjee - một bác sĩ, nhà khoa học và cây bút tài năng từng đoạt giải Pulitzer.
Cuốn sách là hành trình khám phá kỳ diệu về tế bào - từ những quan sát đầu tiên qua kính hiển vi ở thế kỷ 17 đến những đột phá mang tính cách mạng trong y học hiện đại. Mukherjee dẫn dắt người đọc đi qua từng cột mốc quan trọng trong lịch sử khoa học, làm sống lại hình ảnh của các nhà tiên phong như Robert Hooke - người đặt tên cho “cells” - hay Antonie van Leeuwenhoek với phát hiện chấn động về thế giới vi sinh vật.
Điều đặc biệt ở “Khúc ca của tế bào” là cách tác giả lồng ghép những kiến thức chuyên sâu với giọng văn đầy mê hoặc. Những khái niệm tưởng chừng khô khan như màng tế bào, nhân, ty thể hay các bào quan khác bỗng trở nên sinh động, dễ hiểu qua cách lý giải sáng rõ và đầy cảm hứng. Tác giả không chỉ phân tích từng cấu trúc, mà còn mở rộng cái nhìn về cách các tế bào phối hợp, tương tác để xây dựng nên sự sống toàn vẹn - từ mô, cơ quan đến toàn bộ cơ thể con người.
Không dừng lại ở khía cạnh sinh học, cuốn sách còn mở ra những liên hệ sâu sắc với y học, bệnh tật và sự chữa lành. Mukherjee - với tư cách một bác sĩ ung thư - đã giúp người đọc hiểu được vì sao khi tế bào rối loạn, cơ thể con người lại lâm bệnh. Ông chỉ ra những cơ chế phức tạp nhưng có thể can thiệp, từ đó giới thiệu những liệu pháp tiên tiến như liệu pháp gen, liệu pháp miễn dịch, hay sử dụng tế bào gốc để tái tạo mô tổn thương - những tiến bộ đang mở ra hy vọng lớn lao cho tương lai y học.
Tác phẩm cũng không ngần ngại đặt ra những câu hỏi về mặt đạo đức, xã hội và triết học - khi con người ngày càng tiến gần đến khả năng can thiệp vào chính nền tảng của sự sống. Mukherjee viết bằng một ngôn ngữ giàu hình ảnh, đậm chất văn chương, khiến người đọc không chỉ được cung cấp kiến thức, mà còn bị cuốn vào dòng suy tưởng sâu xa về bản chất của sự sống, của ý thức và của chính con người.
Với “Khúc ca của tế bào”, bạn sẽ không chỉ nhìn thấy thế giới bên trong cơ thể mình một cách rõ ràng hơn, mà còn cảm nhận được vẻ đẹp tinh tế, phức tạp và kỳ diệu của sự sống. Đây là cuốn sách dành cho bất kỳ ai yêu tri thức, khao khát hiểu về chính mình và thế giới - một tác phẩm vừa mạnh mẽ về nội dung, vừa sâu lắng về cảm xúc.
Không ngẫu nhiên mà “Khúc ca của tế bào” đã được vinh danh với những giải thưởng danh giá như PROSE Award for Excellence in Biological and Life Sciences hay Chautauqua Prize 2023, đồng thời được xếp vào danh sách Notable Book của The New York Times.
Một lời ngợi ca sâu lắng dành cho tế bào - đơn vị nhỏ nhất nhưng lại mang trong mình cả một vũ trụ. Và là một lời mời gọi mỗi chúng ta bước vào hành trình khám phá chính sự sống đang diễn ra từng phút giây bên trong cơ thể mình.
Ung thư đang càng ngày càng là mối đe dọa của nhiều người dân ở Việt Nam cũng như trên toàn thế giới. Ở một vài quốc gia, ung thư vượt qua cả bệnh tim mạch để trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Theo số liệu của Ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAL) và ước tính của ghi nhận ung thư Việt Nam, mỗi năm Việt Nam có hơn 126.000 ca mắc mới và khoảng 94.000 người tử vong vì ung thư.
Trong xếp hạng 172 quốc gia và vùng lãnh thổ về tỷ lệ chết vì bệnh ung thư do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố tháng 5/2014, Việt Nam đứng ở vị trí 78. Trong hoàn cảnh như vậy, mỗi người nên tự trang bị cho mình hiểu biết nhất định về căn bệnh này để bảo vệ chính mình và người thân. Lịch sử ung thư – Hoàng đế của bách bệnh, như tên gọi của nó là cuốn sách nói về lịch sử của ung thư.
Siddhartha Mukherjee đã đưa độc giả đến với ung thư kể từ lần đầu tiên nó được mô tả vào 4.600 năm trước bởi vị thầy thuốc người Ai Cập tên là Imhotep. Cuốn sách là biên niên sử về một căn bệnh cổ xưa – một thời là bí mật, một căn bệnh chỉ nên rỉ tai “nói thầm” với nhau – thường được nói một cách ẩn dụ thành một thực thể biến hình chết người có khả năng len lỏi vào tận các mặt chính trị, khoa học, y khoa, và thường được mô tả chắc chắn như một bệnh dịch khủng khiếp trong thế hệ chúng ta.
Cuốn sách nỗ lực đi vào tâm trí của căn bệnh bất trị này, để hiểu rõ đặc tính của nó, và để đánh tan huyền thoại bí ẩn về nó. Theo Mukherjee, cuốn sách này giúp trả lời câu hỏi muôn thuở của bệnh nhân: "Tôi sẵn sàng tiếp tục chiến đấu, nhưng tôi cần biết tôi đang chiến đấu với cái gì." Nhưng mục đích tối thượng của Siddhartha Mukherjee là đặt một câu hỏi vượt ra ngoài cuốn tiểu sử này: liệu ung thư có còn xâm chiếm tâm trí chúng ta trong tương lai không? Liệu có thể loại bỏ hoàn toàn căn bệnh này ra khỏi cơ thể và xã hội chúng ta không?
Thông tin tác giả Siddhartha Mukherjee
Siddhartha Mukherjee là một bác sĩ, nhà nghiên cứu ung thư và tác giả từng đoạt giải thưởng Pulitzer. Sinh ra ở New Delhi, Ấn Độ, ông theo học tại Đại học Stanford, Đại học Oxford (với tư cách là học giả Rhodes) và Trường Y Harvard. Mukherjee hiện là phó giáo sư y khoa tại Đại học Columbia và là bác sĩ ung thư tại Trung tâm Y tế Đại học Columbia. Ông nổi tiếng với khả năng kết hợp khoa học phức tạp với lối kể chuyện hấp dẫn, thu hút cả độc giả chuyên môn và đại chúng. Tác phẩm đầu tay của ông, "Lịch sử ung thư: Hoàng đế của bách bệnh" (2010), đã được trao giải Pulitzer cho sách phi hư cấu, đồng thời được đánh giá cao về sự uyên bác, sâu sắc và nhân văn trong việc khám phá lịch sử và bản chất của căn bệnh ung thư.
