Cuộc Thập tự chinh Thứ nhất được coi là một trong những giai đoạn đáng chú ý nhất trong lịch sử châu âu, khi hàng chục ngàn người dấn bước vào cuộc hành trình phi thường băng qua 3.000 km đến Thánh địa, nhân danh Chúa Kitô để chiếm lại Jerusalem từ tay người Islam giáo. Chúng được xem như mốc khởi đầu cho những mâu thuẫn căng thẳng và dai dẳng giữa Kitô giáo và Islam giáo đến tận ngày nay.
Các sự kiện trong suốt cuộc thập tự chinh đầy kịch tính, và có tác động to lớn đến mức đã thôi thúc vô số thế hệ trong suốt nhiều thế kỷ vật lộn với lịch sử cuộc chiến này. Mọi thế hệ đều tìm cách thấu hiểu một sự kiện có tầm ảnh hưởng lớn và đầy biến loạn như vậy. Đối với công chúng ngày nay, hễ nhắc đến thập tự chinh, người ta liền nghĩ đến những cuộc chinh phạt tham lam đánh dấu thời điểm nở rộ rực rỡ đầu tiên của chủ nghĩa thực dân phương Tây, đồng thời là bằng chứng thuyết phục về khung cảnh dã man của châu u thời Trung cổ. Nhưng trong "Cuộc Thập tự chinh Thứ nhất: Cội nguồn xung đột giữa Kitô Giáo và Islam Giáo - Một cách nhìn mới về lịch sử Thập tự chinh", tác giả Thomas Asbridge trình bày một cái nhìn hoàn toàn khác.
Những điểm nổi bật trong cuốn sách Cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất - Cội Nguồn Xung Đột Giữa Kitô Giáo Và Islam Giáo (Bìa Cứng)
Tác giả nghiêm túc nghiên cứu lại sự kiện mở đầu là cuộc Thập tự chinh Thứ nhất, khảo cứu công phu hàng loạt tài liệu vượt trội để làm sáng tỏ thêm về mặt căn nguyên của thập tự chinh, giải thích rõ ràng điều gì thôi thúc vô số người châu âu dấn thân vào thử thách này.
Tôn giáo - đức tin là yếu tố bắt buộc và có tầm quan trọng bậc nhất phải xem xét đến khi đề cập đến chủ đề thập tự chinh, theo góc nhìn của tác giả. Yếu tố này có sức nặng đủ sức nâng đỡ tinh thần cho đoàn người thực hiện cuộc hành hương vũ trang và thực hiện những hành vi bạo lực được thánh hoá trong toàn bộ lịch sử thập tự chinh phương Tây.
Tường thuật chi tiết các khía cạnh về con người: nhờ được đúc kết từ kho tài liệu nghiên cứu dồi dào và phong phú, tác giả Asbridge cũng tường thuật nhiều chi tiết về những sự nghèo khó, túng thiếu, nạn đói, bệnh tật và những phản trắc, sự đối đầu với các toan tính cá nhân... giúp tăng tính hiện thực cho tác phẩm, trong đó có cả ghi chép và nhìn nhận của các chứng nhân đương thời từng tham gia cùng cuộc thập tự chinh.
Bản chất thực sự của mối quan hệ giữa Kitô giáo và Islam giáo: trong tác phẩm này, bạn đọc cũng sẽ tìm thấy được nhiều nội dung đánh giá bản chất thực sự của mối quan hệ giữa Kitô giáo và Islam giáo tại thời điểm cuộc thập tự chinh nổ ra, cũng như việc những liên hệ này đã biến đổi ra sao sau cuộc tấn công vào Thánh địa.
Xuyên suốt cuốn sách, chúng ta tìm về căn nguyên của cuộc thập tự chinh thứ nhất và thấy được câu chuyện về hành trình đáng kinh ngạc của những người tham gia, đến mức phải tự đặt ra câu hỏi: Làm thế nào một cuộc thập tự chinh không có sự lãnh đạo tập trung, và dường như được theo đuổi với rất ít hoặc không có kế hoạch từ trước lại tránh được việc bị hủy diệt ngay lập tức?
Mục lục sách Cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất - Cội Nguồn Xung Đột Giữa Kitô Giáo Và Islam Giáo (Bìa Cứng)
Lời nói đầu
Danh mục bản đồ
Những nhân vật lịch sử
Chương I - Tuyên bố thánh chiến
Chương II - Cơn sốt thập tự chinh bùng phát
Chương III - Cuộc viễn chinh tới Đông La Mã
Chương IV - Cơn bão đầu tiên của cuộc chiến tranh
Chương V - Trước bức tường của Antioch
Chương VI - Siết chặt vòng vây
Chương VII - Bên bờ vực hủy diệt
Chương VIII - Rơi vào bất hòa
Chương IX - Con đường gian nan
Chương X - Con đường gian nan
Chương XI - Kết quả cuối cùng
Đánh giá, nhận xét của chuyên gia dành cho cuốn sách Cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất - Cội Nguồn Xung Đột Giữa Kitô Giáo Và Islam Giáo (Bìa Cứng)
“Trong suốt cuốn sách này, Asbridge đã không viết ra một câu chuyện đơn giản, liền mạch, mà ông đã dẫn dắt người đọc đi xuyên qua các bằng chứng đương thời (đôi khi trái ngược nhau) nhằm thuật lại những thời khắc quan trọng... Cách tiếp cận này đem lại một cái nhìn trực tiếp đầy sống động, cũng tương tự như chính hành trình nghiên cứu điền dã vất vả của tác giả. Asbridge đã đi bộ qua những vùng rộng lớn trên con đường thập tự chinh, băng qua Syria và Palestine, quan sát đầy nhạy bén và chi tiết về địa hình – cũng như tầm quan trọng chiến thuật của nó đối với chiến dịch – ông đã thuật lại cuộc thập tự chinh một cách trực quan, logic và làm bật lên được sự thật về nó” - John Adamson, Sunday Telegraph
“Một cuốn sách quan trọng, với rất nhiều khám phá... Asbridge đã kể lại cho chúng ta nghe về chủ nghĩa anh hùng cao cả, cùng với sự tàn ác và bạo dục trào dâng như vũ bão... Ông đã trải nghiệm một hành trình vĩ đại, với những cảm nhận về địa lý rất nổi trội. Điều giúp ích cho ông, giống như rất nhiều thập tự quân từ 9 thế kỷ trước, chính là Asbridge đã tự đi bộ 350 dặm từ Antioch tiến về Jerusalem: cuốn sách này là một thành quả hoàn hảo của cả hành trình đó”. - Diarmaid MacCulloch, Guardian
“Tinh tế và công phu... Cuốn sách này của Thomas Asbridge, như một thành quả nổi bật đầu tiên, với nhận thức đầy đủ về các quan điểm hiện đại, ông đã trình bày cho người đọc câu chuyện dưới góc nhìn chủ yếu của chính những người đã trải qua cuộc thập tự chinh đó... Là một tài liệu kỹ lưỡng và đáng nể trọng về mặt học thuật, cuốn sách còn là một ví dụ đáng ngưỡng mộ về thể loại lịch sử tường thuật được viết cho người đọc phổ thông. Khi đọc cuốn sách này, người đọc sẽ hiểu biết hơn về thời đại Trung cổ và tinh thần thời Trung cổ; cũng như sẽ nảy sinh lòng ngưỡng mộ sự can đảm, sự kiên cường và thậm chí là lý tưởng chủ nghĩa của những thập tự quân. Ở mức độ đó, cuốn sách có thể được gọi là một sự xét lại lịch sử”. - Allan Massie, Literary Review
“Cuốn sách này rất hữu ích với người đọc... Đây là cuốn sách đầu tiên về chủ đề này, giúp chúng ta thấu hiểu điều những thập tự quân nghĩ và cảm nhận, như khi họ đã từng nhầm tưởng cuộc thập tự chinh là một cuộc thảm sát vì cái thiện và đổ máu để đền tội”. - Felipe Fernandez Armesto, The Times
“Nhãn quan tân lịch sử nổi bật của Asbridge mang lại sự hiểu biết và không gây ra những tranh cãi về động cơ hỗn tạp của những thập tự quân... Sự man rợ của các chiến binh Kitô giáo trong chiến thắng dường như nửa gây sốc, nửa làm hài lòng các nhà phê bình đương thời. Đó là tính hai mặt của cuộc cứu khổ, sự sùng đạo và tính háo sát mà Asbridge đã phân tích trong cuốn sách này. Asbridge đã tiếp cận khéo léo và biết cảm thông đối với bản chất rời rạc và đầy thiên kiến của các nguồn dữ liệu sơ cấp, ông có khả năng duy trì một câu chuyện hấp dẫn, xây dựng tính cách của người lãnh đạo, truyền cảm hứng cho cả những ai ngưỡng mộ và nuối tiếc về thành tựu của những thập tự quân thời Trung cổ, tất cả những yếu tố này kết hợp lại và đã tạo nên một trong những cuốn sách nổi bật nhất được ra mắt cho tới thời điểm này trong làn sóng nhiệt tình với lịch sử hiện nay”. - Graham Anderson, Oxford Times
“Mặc dù được nghiên cứu kỹ lưỡng, cuốn sách mang tính học thuật này lại khá nhẹ nhàng và có thể được đọc như một tác phẩm hư cấu và hoàn chỉnh, với các nhân vật sống động như Stephen xứ Blois và Godfrey xứ Bouillon. Cuốn sách chắc chắn sẽ trở thành tác phẩm bắt buộc phải đọc trong nhiều khóa học lịch sử của một trường đại học, nhưng nó cũng là một tường thuật hấp dẫn và sống động, sẽ dễ dàng thu hút người đọc phổ thông”. - Stephen Stewart, Herald
“Tường thuật của Thomas Asbridge về cuộc Thập tự chinh Thứ nhất đã mang lại cho cuộc sống đương đại một sự kiện sống động... mọi người nên đọc cuốn sách này”. - Medieval History
“Văn chương của Asbridge đơn giản nhưng vẫn hấp dẫn... tính học thuật cũng kỹ lưỡng và cẩn thận; ông là một tác giả có nhiệt huyết muốn đưa tác phẩm của mình vượt qua ranh giới giữa người đọc bác học và người đọc phổ thông... Ông cũng là một nhà sử học hiếm hoi mà kết quả của những nghiên cứu cần mẫn không khiến tác phẩm của ông trở nên khó đọc đối với mọi người” - Jason Taliadoros, The Age
Trích đoạn sách Cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất - Cội Nguồn Xung Đột Giữa Kitô Giáo Và Islam Giáo (Bìa Cứng)
“Cuộc cướp bóc Jerusalem đã chứng minh một điều vượt ra ngoài sự tranh cãi – trong suy nghĩ của những thập tự quân, sự tôn sùng tôn giáo, cuộc chiến tranh man rợ và sự thèm khát lợi ích vật chất không phải là những trải nghiệm loại trừ lẫn nhau, mà tất cả có thể cùng tồn tại, gắn kết với nhau, cùng trong một khoảng thời gian và không gian. Vì vậy, từ sự tàn sát khát máu và cướp bóc tàn bạo, người Frank đột nhiên quay lại với những hành động tôn thờ và sùng đạo. Trong cái khoảnh khắc sống động nhất và đặc trưng nhất trong cuộc thập tự chinh, thập tự quân bước đến, thân thể sũng máu kẻ thù, nặng trĩu chiến lợi phẩm, “vui mừng đến phát khóc và tỏ rõ lòng sùng bái trước Nhà thờ Mộ Thánh của Đấng cứu thế Jesus của chúng ta”. Đây là sứ mệnh mà vì nó, họ đã hành quân qua hàng ngàn kilômét – để “giải phóng” nơi thiêng liêng nhất trên trái đất, nơi được cho là đã từng diễn ra sự kiện đóng đinh và phục sinh của Chúa Kitô, để tạ ơn Chúa trong Nhà thờ Mộ Thánh ở Jerusalem.”
Thông tin tác giả Thomas Asbridge
Thomas Asbridge tốt nghiệp Đại học Cardiff, chuyên ngành Lịch sử Cổ đại và Trung cổ, sau đó lấy bằng tiến sĩ tại Trường Royal Holloway, Đại học London với nghiên cứu về lịch sử thuở đầu của cuộc thập tự chinh đến công quốc Antioch. Ông nghiên cứu và giảng dạy tại nhiều trường đại học hàng đầu thế giới, được xem như một chuyên gia về mảng lịch sử Trung cổ và lịch sử thập tự chinh.
Ngoài “The First Crusade: A New History” (Cuộc Thập tự chinh Thứ nhất: Cội nguồn Xung đột giữa Kitô giáo và Islam giáo – Một cách nhìn mới về lịch sử Thập tự chinh), tác giả Thomas Asbridge còn có các tác phẩm khác cùng chủ đề chuyên môn của ông, như:
The Greatest Knight: The Remarkable Life of William Marshal, the Power Behind Five English Thrones, xuất bản lần đầu năm 2015
The Crusades: The War for the Holy Land, xuất bản lần đầu năm 2010
Bên cạnh các sách đã in, Thomas Asbridge còn có một số bài báo nghiên cứu đăng trên các tạp chí uy tín.
