Một góc nhìn kinh tế về cuộc chiến và thời hậu chiến Việt Nam
Lịch sử cuộc chiến tranh Việt Nam – hay cuộc kháng chiến chống Mỹ, tùy theo cách gọi của mỗi phía – đã được nghiên cứu rất nhiều. Nhưng khía cạnh kinh tế của giai đoạn ấy, yếu tố chi phối sâu sắc cả chiến trường lẫn hậu chiến, lại hầu như chưa được nhìn nhận đầy đủ.
Cuốn sách này được hình thành từ mong muốn lấp đầy khoảng trống đó. Tác giả không chỉ phác họa bức tranh toàn cảnh về cục diện kinh tế hai miền, mà còn phân tích cấu trúc, vận động và mối quan hệ giữa kinh tế – chiến tranh – chính trị trong suốt hai mươi năm đầy biến động. Qua đó, độc giả sẽ nhận ra rằng đằng sau mỗi quyết định quân sự hay chính trị đều là một hệ thống kinh tế vận hành phức tạp, đầy mâu thuẫn và tính toán.
Bắt đầu như một phần trong công trình “Lịch sử Kinh tế Việt Nam 1955–1975”, chuyên đề này dần phát triển thành một nghiên cứu độc lập – nhờ những phát hiện mới, những ý kiến đóng góp quý báu từ nhiều học giả, đặc biệt là các nhà nghiên cứu trong nhóm Lịch sử Nam Bộ kháng chiến.
Với thái độ khoa học “chân thực và trân trọng”, tác giả nỗ lực phản ánh trung thực tư liệu của cả hai phía, kiểm chứng cẩn trọng từng con số, từng sự kiện. Bên cạnh kho tư liệu lưu trữ đồ sộ từ Bắc, Nam và quốc tế, tác giả còn tiến hành hàng trăm cuộc phỏng vấn trực tiếp với các nhân vật đương thời – để tái hiện bức tranh kinh tế chiến tranh một cách sinh động, nhiều chiều, và gần gũi với con người thật, số phận thật.
Cuốn sách không chỉ là một công trình nghiên cứu kinh tế – lịch sử, mà còn là một nỗ lực hàn gắn ký ức, hướng về sự thật và tình người, đúng như tinh thần mà tác giả đã khẳng định:
“Khép lại quá khứ, hướng về sự thật, hướng về tương lai”.
