“Luận về chiến tranh” là chuyên luận quân sự của Niccolò Machiavelli - nhà triết học chính trị và sử gia nổi bật thời Phục hưng Ý, được viết trong khoảng 1519-1520 và xuất bản năm 1521. Đây là tác phẩm duy nhất của Machiavelli về chính trị và lịch sử được in khi ông còn sống.
Tác phẩm được trình bày dưới hình thức đối thoại giữa một nhóm quý tộc và trí thức tại khu vườn Orti Oricellari - trung tâm thảo luận học thuật của Florence vào cuối thế kỷ XV, với nhân vật trung tâm là Fabrizio Colonna - một condottiere (lính đánh thuê) giàu kinh nghiệm và được xem như phát ngôn của chính Machiavelli. Ông đối thoại với Cosimo Rucellai, Zanobi Buondelmonti, Battista della Palla và Luigi Alamanni với giọng kể mở đầu ở ngôi thứ nhất, nhưng sau đó Machiavelli đã nhanh chóng rút khỏi văn bản, nhường toàn bộ vai trò thuyết giảng cho Fabrizio.
Sau đó, các cuộc đối thoại này gần như trở thành độc thoại của Fabrizio, khi ông trình bày chi tiết các vấn đề về tuyển mộ, huấn luyện, tổ chức, chiến lược và mục đích chính trị của chiến tranh. Theo đó, dưới góc nhìn của Machiavelli, chiến tranh không thể tách rời khỏi chính trị; nó là phương tiện để bảo vệ hoặc mở rộng quyền lực chính trị và nhà lãnh đạo khôn ngoan phải luôn chuẩn bị cho nó, cả trong thời bình. Ông phê phán sâu sắc giới nhân văn đương thời - những người tôn thờ văn học cổ mà bỏ qua sức mạnh quân sự. Ông nhấn mạnh: Cổ nhân cần được học hỏi không chỉ ở nghệ thuật hay đạo đức, mà ở cả chiến tranh - thứ làm nên sức mạnh quốc gia.
Trong suốt thế kỷ XVI, tác phẩm được tái bản ít nhất 21 lần, dịch sang tiếng Pháp, Anh, Đức và Latinh. Montaigne xếp Machiavelli ngang hàng với Caesar, Polybius và Commynes về hiểu biết quân sự.
Mặc dù không nổi tiếng bằng Quân vương (Il Principe), Luận về chiến tranh vẫn là một trong những tác phẩm sâu sắc và hệ thống nhất về lý thuyết quân sự trong thời kỳ cận đại. Bởi nó có sự kết hợp giữa tinh thần cổ điển với nhu cầu thực tiễn của nhà nước Phục hưng, mang đến một cái nhìn táo bạo, sắc sảo và đầy tính chiến lược về vai trò của chiến tranh trong chính trị.
Tranh trên bìa sách là Bức tranh "Bitwa pod Grunwaldem" (1878) của họa sĩ Jan Matejko.
Sách dành cho các bạn độc giả yêu thích và mong muốn tìm hiểu về lịch sử phương Tây, nghiên cứu về quân sự, vũ khí, chiến tranh.
Thông tin tác giả Niccolò Machiavelli
Niccolò Machiavelli, sinh năm 1469 tại Florence, là một trong những nhân vật bí ẩn và có ảnh hưởng nhất thời kỳ Phục hưng. Mặc dù tên tuổi của ông thường gắn liền với chiến lược chính trị xảo quyệt thông qua tác phẩm nổi tiếng “The Prince”, song, phạm vi đóng góp trí tuệ của ông sâu rộng hơn xa chuyên luận độc nhất này.
Ra đời trong thời kỳ biến động, Machiavelli sống trong một kỷ nguyên đánh dấu bởi sự thay đổi liên tục về lòng trung thành chính trị, sự xâm lược, và sự nở rộ của tư tưởng nhân văn. Là một nhà ngoại giao cho Cộng hòa Florence, ông đã thu được một góc độ độc đáo, quan sát những cuộc chơi quyền lực của các vị vua, giáo hoàng và hoàng tử. Những trải nghiệm này ảnh hưởng sâu rộng đến các tác phẩm của ông, nghiên cứu sự phức tạp trong mối quan hệ giữa quyền lực, đạo đức và sức mạnh khó lường của vận mệnh.
Tuy nhiên, coi Machiavelli chỉ đơn thuần là một chiến lược gia chính trị sẽ là một sự bất công đối với tài năng đa diện của ông. Ngoài “The Prince”, các tác phẩm của ông còn bao gồm phân tích lịch sử, như đã thấy trong “Florentine Histories (Lịch sử Florence)”; chiến lược quân sự, trong “The Art of War”; và thậm chí cả sân khấu hài kịch, với những vở kịch như “The Mandrake”. Thông qua từng con đường, ông đi sâu vào bản chất tính cách con người, những thách thức trong vai trò lãnh đạo và sự năng động của các cấu trúc xã hội.
Phong cách viết của Machiavelli vừa sáng tỏ vừa hấp dẫn, mời gọi người đọc giải quyết những câu hỏi sâu sắc về quản trị, đạo đức và bản chất con người. Mặc dù thường bị hiểu lầm hoặc xuyên tạc, đặc biệt là trong những thế kỷ ngay sau khi ông qua đời, học thuật hiện đại đã nhận ra sắc thái và chiều sâu trong tư tưởng của ông, coi ông không phải là người thúc đẩy tham vọng không kiềm chế mà là một người quan sát nhạy bén về thân phận con người. Đào sâu vào cuộc đời và tác phẩm của nhà tư tưởng sáng suốt này là tìm hiểu về một thế giới nơi chủ nghĩa hiện thực chính trị gặp gỡ sự sâu sắc, nơi quan sát sắc bén thách thức các chuẩn mực được thiết lập, và nơi sự theo đuổi không ngừng nghỉ về việc hiểu biết các cơ chế của quyền lực và lãnh đạo trở thành trung tâm.
