Trong cuốn sách đồ sộ này, tác giả mang đến một cái nhìn toàn diện và chuyên sâu về hai mảng nghệ thuật quan trọng trong đời sống văn hóa người Việt: nghệ thuật tạo hình (kiến trúc, điêu khắc, tranh dân gian, gốm sứ…) và nghệ thuật diễn xướng (ca trù, hát văn, chèo, tuồng, múa rối nước…). Các di sản này được phân tích, lý giải trong mối quan hệ với tín ngưỡng, sinh hoạt cộng đồng và tiến trình lịch sử - tạo nên một bức tranh sống động, đầy chiều sâu về văn hóa trung đại Việt Nam.
Điểm đặc biệt của cuốn sách không chỉ nằm ở khối lượng tư liệu phong phú mà còn ở phương pháp tiếp cận liên ngành hiện đại. Tác giả vận dụng kết quả nghiên cứu từ các lĩnh vực: mỹ thuật, dân tộc học, âm nhạc học, văn bản học Hán Nôm… để phục dựng lại một không gian nghệ thuật dân gian nguyên bản, vừa gần gũi, vừa uyên bác.
Từ chùa Một Cột, chùa Phật Tích đến tháp Bình Sơn, chùa Phổ Minh - từ tranh Đông Hồ, Hàng Trống đến gốm Bát Tràng, Phù Lãng - từ các điệu hát ả đào, hát văn, tích trò chèo đến những con rối nước… tất cả được mô tả chi tiết, sâu sắc và đầy cảm hứng. Mỗi trang sách là một hành trình khám phá văn hóa, là lời nhắc nhở về việc gìn giữ và phát huy những giá trị bản sắc đã từng làm nên tinh thần Việt qua bao thế kỷ.
Đây là một ấn phẩm không thể thiếu dành cho những ai đang làm việc trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật - giáo dục, cho giới nghiên cứu dân gian và cho tất cả những ai yêu mến cội nguồn văn hóa Việt.
