‘Tưởng như không thể’: 28 mẩu chuyện quảng bá văn hoá Việt Nam ở Iran và Ukraine
Ly kỳ chuyện đưa thơ, múa rối, múa lân… Việt Nam tới vùng cấm vận, chiến sự
Hiểu về Iran và Ukraine qua lăng kính của một đại sứ
Đối với những nhà ngoại giao Việt Nam, Iran và Ukraine là hai vùng đất khó nhằn: một nước thì bị phương Tây cấm vận, còn một nước thì đang diễn ra cuộc xung đột căng thẳng với Nga.
Giữa bối cảnh đó, làm sao để thúc đẩy mối quan hệ giữa Việt Nam và hai nước này? Đại sứ Nguyễn Hồng Thạch từng trải qua nhiệm kỳ ở tại Iran (2014-2018) và tại Ukraine (2020-2024). Biết rằng không sát lại gần nhau được bằng kinh tế hay chính trị, đại sứ Nguyễn Hồng Thạch quyết định chọn “khe cửa hẹp” độc đáo là ngoại giao văn hoá.
Cuốn sách “Tưởng như không thể” gồm 24 mẩu chuyện thú vị về cách đại sứ dùng thơ ca, điện ảnh, âm nhạc, ẩm thực… để “bắc cầu” mối quan hệ giữa Việt Nam và hai đất nước này.
Sách được chia làm 2 phần: phần một gồm 12 mẩu chuyện ngoại giao văn hoá tại Iran; và phần hai gồm 16 mẩu chuyện tại Ukraine. Đầu mỗi phần, tác giả có một bài viết ngắn phác hoạ vài nét chính về lịch sử, tôn giáo, chính trị từng nước. Và phần nào cũng đậm đà những mẩu chuyện về cách đại sứ dùng văn hoá để tăng cường mối quan hệ giữa Việt Nam và hai quốc gia.
Ở Iran, đại sứ Nguyễn Hồng Thạch cùng đội ngũ Đại sứ quán đã thực hiện nhiều hoạt động rất đáng nể. Chẳng hạn như biến những bài thơ trong cuốn “Nhật ký trong tù” của Chủ tịch Hồ Chí Minh thành một chương trình văn nghệ tiếng Farsi đầy hấp dẫn (tiếng Farsi là ngôn ngữ chính được sử dụng ở Iran).
Hay như triển lãm ảnh “Việt Nam hôm nay” vào năm 2015. Triển lãm này đã khiến cho cựu đại sứ Iran tại Hà Nội nhận xét: “Ông đã làm cho người Iran biết đến tên Việt Nam. Trước đây người Iran chỉ biết đến Việt Nam như một cuộc chiến tranh”.
Trong phần hai về Ukraine, tác giả cũng kể lại những ý tưởng quảng bá văn hoá độc đáo không kém, như dựng tượng Hồ Chí Minh ở Kyiv; thực hiện vở múa rối Lục Vân Tiên; tổ chức múa lân ngày ASEAN ở Kyiv (thủ đô Ukraine)…
Đâu đó, những nỗ lực quảng bá văn hoá và hình ảnh Việt Nam còn nằm ở những cải cách nho nhỏ mà tinh tế, như tân trang lại hàng rào, sửa sang lại phòng lãnh sự, hay sử dụng ẩm thực Việt trong các sự kiện để chinh phục trái tim của bạn bè quốc tế.
Đặc biệt, trong bối cảnh cuộc xung đột Nga - Ukraine diễn ra căng thẳng, nhiều mẩu chuyện làm văn hoá được kể lại thật ly kỳ. Và thật đáng nể khi trong bối cảnh phải sơ tán, thiếu thốn nhân sự và nguồn lực, nhiều hoạt động của đối tác ngừng trệ; các hoạt động ngoại giao văn hoá vẫn được thực hiện đầy kiên trì và quyết tâm.
Trong “Tưởng như không thể”, bạn đọc sẽ phần nào nhận ra phong cách ngoại giao… phóng khoáng và tự do của đại sứ Nguyễn Hồng Thạch. Thay vì chỉ trông chờ vào nguồn lực sẵn có; ông xoay xở nhờ bạn bè thân quý, nhờ mạng xã hội, nhờ doanh nghiệp, đối tác; Không nghĩ theo lối mòn cứng nhắc, mà linh hoạt và khéo léo hơn; Không chùn bước trước hoàn cảnh mà quyết tâm hơn trước những điều mình muốn tạo dựng.
Đọc sách, ta cảm nhận được một trái tim nồng nhiệt với bản sắc văn hoá Việt Nam, và thấy thật tự hào vì nét hồn cốt văn hoá Việt được tôn vinh và có vị trí quan trọng trong ngoại giao.
Cuốn sách không những dành cho những ai quan tâm đến ngoại giao hay quan tâm đến hai vùng đất trên, mà còn là một món quà cho trái tim yêu văn hoá và quan tâm đến việc lan toả văn hoá Việt Nam đến với quốc tế.
Sách cũng sẽ đem đến cho bạn đọc trẻ những bài học giá trị về thương thuyết, đàm phán, tạo dựng mối quan hệ… và trên hết là về một tinh thần đẹp sẽ giúp bạn tiến xa trong bất cứ lĩnh vực nào: Dám làm, dám sáng kiến, dám nghĩ ngoài khuôn khổ để làm được những điều “tưởng như không thể”.
Về tác giả - đại sứ, tiến sĩ Nguyễn Hồng Thạch
Đại sứ Nguyễn Hồng Thạch tốt nghiệp Học viện Quan hệ Quốc tế Moscow (Liên Xô cũ); tốt nghiệp thạc sỹ, Đại học Tổng hợp Quốc gia Australia; tiến sỹ, Đại học New South Wales, Australia.
Ông từng làm Phó Tổng Biên tập, Báo Thế giới và Việt Nam (Bộ Ngoại giao); Tổng Biên tập Tạp chí Đối ngoại, Ban Đối ngoại Trung ương; Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu tổng hợp, Ban Đối ngoại Trung ương.
Ông làm đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại CH Hồi giáo Iran, kiêm nhiệm Syria và Iraq nhiệm kỳ 2014-2018. Giai đoạn 2020 - 2024, ông làm đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Ukraine, kiêm nhiệm Moldova
