Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn là vấn đề quan trọng hàng đầu của thế giới đương đại. Với tiềm lực kinh tế, chính trị và quân sự lớn mạnh, Trung Quốc và Mỹ đang giữ vai trò chủ đạo trong cạnh tranh chiến lược trên bàn cờ quốc tế, đặc biệt là trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Qua các động thái diễn biến về mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc trong nhiều năm trở lại đây cho thấy đây là một hiện tượng mới trong quan hệ quốc tế mà ở đó diễn ra đồng thời hai quá trình: hợp tác và cạnh tranh ngày càng gay gắt. Sự cạnh tranh giữa các nước này có tác động đáng kể đến cục diện chính trị thế giới và có thể làm tổn hại đến lợi ích của chính họ và các quốc gia liên quan, trong đó có Việt Nam.
Cuốn sách chuyên khảo Việt Nam trước cạnh tranh chiến lược giữa hai nước lớn do Thiếu tướng, GS.TS. Nguyễn Hồng Quân biên soạn là công trình nghiên cứu, tập trung làm rõ cạnh tranh giữa hai cường quốc Trung Quốc và Mỹ trên Biển Đông và một số nét chấm phá về cạnh tranh giữa hai nước này tại Tiểu vùng Mê Kông, đồng thời gợi mở một số hàm ý chính sách đối với Việt Nam trong bối cảnh quốc tế và khu vực có nhiều chuyển động nhanh chóng, phức tạp, thậm chí khó lường.
