Tuyển tập các bút ký chiến trường K của nhà văn - người lính Đoàn Tuấn. Các bút ký xoay quanh Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 29, Sư đoàn 307 quân tình nguyện Việt Nam tại chiến trường Đông Bắc Campuchia, đặc biệt là tỉnh Preah Vihear. Câu chuyện dài theo hành trình từ những ngày giữ chốt ở Gia Lai - Công Tum đến khi vượt biên giới làm nghĩa vụ quốc tế, vượt sông Mekong truy kích quân Pol Pot, rồi tiến sang vùng Preah Vihear bảo vệ biên giới Campuchia, chống quân Pol Pot đột kích vào nội địa.
Với giọng văn mộc, khỏe và hết sức chân thực của người lính đã đi qua cuộc chiến và trở về, tác giả chia sẻ về tình bạn, những hy sinh và gian khổ của người lính, từng gương mặt bạn bè với những biệt danh hài hước, những câu chuyện vui của sinh hoạt đời thường và những trò tếu táo chọc phá nhau của lính, những câu chuyện bi tráng về sự ác liệt của chiến trường và xương máu đổ xuống từng ngày của những người lính, cũng như những câu chuyện thời hậu chiến, đi tìm đồng đội. Qua các câu chuyện, tác giả làm nổi bật sự hy sinh cao cả của người lính quân tình nguyện Việt Nam nhằm bảo vệ Tổ quốc từ xa.
"Những ngọn khói bên đường" như những ký họa bằng ngôn ngữ, có ký họa chân dung, ký họa nhóm, ký họa phong cảnh, bối cảnh, đồ vật, thậm chí có cả tranh bố cục, nghĩa là tổng hợp tất cả các ký họa đó và nâng lên thành tranh. Vì thế mà "những bức tranh bằng ngôn ngữ" của Đoàn Tuấn thực hơn cả đời thực, vì nó có sự khái quát, chắt lọc, thăng hoa.
Tác phẩm mới nhất của nhà văn Đoàn Tuấn, người đã có hai tác phẩm về chiến trường K, "Mùa chinh chiến ấy" và "Mùa linh cảm", trong bộ sách “Bốn mùa” của Nhà xuất bản Trẻ.
Cũng là một nén hương lòng dành cho Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7.
Mùa chinh chiến ấy là những mảng hồi ức của nhà văn - chiến binh Đoàn Tuấn về anh và đồng đội trong cuộc chiến biên giới Tây Nam - một cuộc chiến tranh bắt buộc ngay sau ngày thống nhất nước nhà.
Chiến trường K giai đoạn cuối năm 1978 đến giữa những năm 1980 là nơi bộ đội Việt Nam phải đối mặt với một kẻ địch nguy hiểm, liều lĩnh và môi trường xa lạ, khắc nghiệt hơn cả hai cuộc kháng chiến trước đó. Trong bối cảnh âm thầm mà khốc liệt của gần 40 năm về trước ấy, truyện đưa người đọc theo dấu chân tuổi 18 của nhân vật “tôi” - người lính sư đoàn 307, đi tới tận những miền rừng núi heo hút xứ người. Đó là cuộc hành quân dài hàng ngàn cây số: từ Pleiku, theo đường 19 tiến về hướng Tây, để đẩy lùi và tiêu diệt tàn quân Khmer Đỏ ở vùng Đông - Bắc Campuchia.
Thế hệ lính thứ ba, nhập ngũ sau 75, cũng đã khác trước. Họ phần nhiều là những học trò vừa rời ghế nhà trường từ các tỉnh miền Bắc: Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa,... đến những thanh niên miền Nam mới làm quen với cuộc sống của chế độ mới. Phải chiến đấu trên mảnh đất không phải quê hương mình, trước những sức ép kinh khủng của chiến tranh, những người lính trẻ vấp phải vô số thử thách về phẩm chất con người lẫn cạm bẫy của việc từ bỏ hàng ngũ. Nhưng họ đã ở lại, đã chiến đấu, hy sinh, năm này qua năm khác… Để ngày trở về, mang theo thứ tài sản vô giá của cuộc đời quân ngũ: tình đồng đội. Năm năm ở chiến trường K của Đoàn Tuấn, với lịch sử chỉ như thoáng chốc, nhưng với mỗi người lính mười tám, đôi mươi ngày ấy là cả một thời tuổi trẻ để lại. Thân thương như máu thịt mình.
Đoàn Tuấn viết trong sáng, tự nhiên, nhưng khi cần cũng không hề né tránh những mảng gai góc của hiện thực. Những trang văn đầy ắp chi tiết dựng lại cả một giai đoạn lịch sử vẫn còn nóng hổi để mỗi người Việt cần nhớ.
