Ngọn đèn dầu lạc là tập phóng sự về việc h.út thuốc phiện ở Việt Nam hồi đầu thế kỷ 20. Hút thuốc phiện dưới con mắt của Nguyễn Tuân vừa độc hại như một thứ gây nghiện, tàn phá sức khỏe của kẻ hút và làm khốn đốn gia đình, xã hội. Nhưng đồng thời hút thuốc phiện cũng được Nguyễn Tuân mô tả như một thú chơi của giới nghệ sĩ, trí thức, đem đến những cảm xúc thăng hoa trong sáng tạo và công việc.
Sinh (1910 - 1987) quê ở xã Nhân Mục (tên nôm là Mọc), thôn Thượng Đình, nay thuộc phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Ông là nhà văn nổi tiếng ngay từ trước 1945, và được coi là một bậc thầy trong việc sáng tạo và sử dụng tiếng Việt. Ông đã thử bút qua nhiều thể loại văn học khác nhau và thể loại nào cũng có những thành công đáng kể.
